|
|
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان
اطلاع رسانی
تاریخچه تشکیل یگان حفاظت در سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور:
بر مبنای اصول 45 و 50 قانون اساسی و ماده 179 قانون برنامه سوم که در ماده 129 قانون برنامه چهارم، دستورالعمل تشکیل یگان های حفاظت در دستگاههای کشوری مصوب سال 1379 فرماندهی کل قوا و موافقت ستاد کل نیروهای مسلح (در بهمن ماه سال 1382) و با پیگیری مجدانه مسئولین و کارشناسان سازمان جنگل ها و مراتع، یگان حفاظت از منابع طبیعی با معرفی و انتصاب فرمانده، رسماً کار خود را از مورخ 24/12/84 آغاز نموده است. تشکیل یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان: یگان حفاظت استان اصفهان در تاریخ 30/8/1385 با انتصاب جناب سرهنگ ابراهیم شریفی به عنوان فرمانده یگان در اداره کل استان مستقر و شروع بکار نموده است، بلافاصله بعد از تشکیل یگان در استان اصفهان فعالیت در جهت به ثمر رسیدن اهداف یگان از جمله تشکیل پاسگاههای ویژه در مرکز استان و سایر شهرستانها، ملبس نمودن نیروهای یگان به لباس فرم ، آموزش انتظامی و تجهیز نیروها و ضمن ساماندهی و سازماندهی شروع به انجام عملیات حفاظتی برابر دستورالعمل نموده است. اهداف تشکیل یگان:
وظایف یگان:
اقدامات انجام شده از بدو تشکیل یگان حفاظت در استان اصفهان:
اقدامات ویژه و منحصر به فرد یگان حفاظت در استان اصفهان در راستای کم کردن دامنه تخریب:
1- سیستم GIS : GIS توانمندی های کاری را برای جمع آوری ، ورود ، پردازش ، تغییر شکل ، به تصویر در آوردن ، ترکیب ، جستجو و تحلیل ، مدل سازی و خروجی داده ها به شکل های مختلف دارد. در رویارویی با انبوه داده های مکانی وجود GIS بسیار ضروری و مهم است امروزه مجموعه داده های مکانی توسط بخش های دولتی ، شرکت های خصوصی و محققین دانشگاهی ایجاد و به گونه ای نا مؤثر بایگانی می شود و به منابع هدر رفته و علت نرسیدن به اهداف مطلوب در مدیریت داده ها منجر می شود . در اصل GIS تحولی چشم گیر در بسیاری از رشته های کاربردی پدید آورد آن هم بدلیل پردازش ، تجزیه و تحلیل و مدل سازی داده های توصیفی و مکانی در یک لحظه و در یک جا است .  اقدامات انجام شده در پروژه GIS یگان حفاظت منابع طبیعی استان اصفهان می توان گفت حجم اطلاعات مرکز فرماندهی و کنترل یگان حفاظت در هر لحظه افزایش و حتی پس از گذشت چند ماه چند برابر می شود و با گذشت زمان به یک بایگانی جامع اما غیر قابل استفاده به وجود آمد. با توجه به توانایی گفته شده در رابطه با سیستم اطلاعات جغرافیایی در سال 1387 به این نتیجه رسیدیم که این سیستم تنها راه در جهت مدیریت بر داده های توصیفی یگان حفاظت منابع طبیعی می باشد.طی جلسات مکرر با شهرستان ها و تهیه انواع نقشه های وضعیت سامانه های عرفی از لحاظ حریق، شخم و شیار، دام مازاد،محدوده نیرو های گشت و مراقبت خصوصی و رسمی،ایستگاه های مناطق قرق در فصول مختلف و ...و بررسی آمار تخلفات روزانه،ماهانه و سالانه در کل استان به یک بانک اطلاعاتی جامه و پویا دست یافته و برای مدیریت و تصمیم گیری صحیح در این رابطه اقدام به استفاده از نرم افزار ArcGIS نمودیم که با این روش به نتایج بسیار مطلوب در زمینه پدیده و حوادث رخ داده در سطح استان رسیدیم که می توان از بلوک بندی شهرستان ها جهت گشت زنی دقیق و بهینه ،گسیل دادن قرقبانان به قسمت های مختلف شهرستان بر اساس تیپ تخلف ، مشخص شدن کانون های حریق،تراکم نقاط حریق رخ داده در سامانه های عرفی، تشکیل تیم های اطفاء حریق محلی ،تهیه نقشه های تخلف (شخم و شیار ،بوته کنی ، حریق ،قاچاق و ...) یاد کرد.
 دلایل کاهش کشفیات: رویکرد حاشیه نشینان مرتعی و همجواران جنگل از قطع اشجار به طرف استفاده از سوخت های فسیلی با یارانه ای که اداره کل در جهت کمک رسانی به مردم منطقه انجام داده و همچنین از بوته کنی و ریشه کن کردن محصولات فرعی مرتعی(کرفس و موسیر) به کشت و پرورش این گیاهان با ارزش با کمک و مساعدت منابع طبیعی (خرید بذر از مردم و در اختیار گذاشتن برای داوطلبان جهت کشت در زمین های آبی و دیم) و چینش به موقع برگ و ساقه های کرفس و فرآوری آن در محل باعث گردیده که از میزان قاچاق این محصولات کاهش و مردم به طرف استفاده بهینه از آن پیش روند به همین جهت ما سال به سال شاهد کاهش کشفیات محصولات مرتعی خواهیم بود. 2-سیستم مانیتورینگ:با عنایت به اهمیت حفاظت از عرصه های منابع طبیعی و با توجه به اعتبار گذاری هر ساله در این راستا و هزینه کرد تجهیزات و امکانات اداره کل لزوم نظارت بیشتر و بهینه بر نحوه اجرا برای مسئولان در پی دارد لذا بر آن شدیم که ضمن نظارت نیروهای کارشناس اداره بر اعمال عوامل مستقر در سطح حوزه ها و عرصه ها منابع طبیعی اهم از نیروهای رسمی و نیروهای شرکتی اداره کل و یگان را با تجهیز به سیستم مانیتورینگ و ردیابی عوامل گشت و مراقبت توسط سیستم GPSوGPRS در مرکز فرماندهی کنترل یگان حفاظت در بالا بردن ضریب نظارت توانا تر نمائیم. این سامانه با شناسایی عوامل در عرصه بر روی وسایل نقلیه آنان از تاریخ 1/9/1389 نصب و با ارسال نقاط توسط دستگاه و دریافت توسط سرور بر روی سیستم رایانه مرفوک به صورت نرم افزار قابل در یافت گردیده است. که این موضوع به شرح ذیل صورت می پذیرد .
لازم به ذکر است که ردیابی می تواند همزمان از حوزه یگان – حوزه دفتر مدیر کل و یا فرمانده یگان سازمان و یا ریاست سازمان نیز قابل رویت و کنترل باشد و یا در هر جایی و نقطه مکانی در روی زمین قابل پیگیری باشد.
3-بانک اطلاعاتی حقوقی مرفوک:دسترسی سریع و آسان به آمار و اطلاعات همیشه جزو آرزوهای یک مدیر خوب و با تجربه بوده که این آمار اکثراً باعث درگیر شدن عوامل اداری و ستادی و عملیاتی شهرستانها گردیده و وقت بسیاری را از آنان گرفته و سلب می نماید و از اقدامات موثر در راستای حفاظت می کاهد.همچنین نبود آمار مشخص و قابل دسترسدر ایجاد سیستم منظم و برنامه ریزی خلل وارد نموده و کارها و تصمیم گیری ها همیشه با کندی و نادرست به انجام رسیده و ثمره آن و محصول آن خستگی و دلزدگی و روزمرگی و بهم ریختگی و در نهایت اتلاف وقت و انرژی و پتانسیل کارکنان و فرسودگی آنان و ناکارامدیشان و نارضایتی مسئولین و ارباب رجوع را در پی خواهد داشت. لذا بر آن شدیم تا با عزمی راسخ و بکارگیری نرم افزار مناسب نسبت به استقرار سامانه بانک اطلاعاتی پرونده ها اقدام که این مهم به لطف خدا و پیگیری یگان حفاظت برای اولین بار در کشور در استان اصفهان با ثبت 36000 پرونده منابع طبیعی در طول ده ماه توسط نیروهای یگان حفاظت و با همکاری اداره حقوقی به انجام رسید و هم اکنون در حال لکه گیری از شهرستانها جهت بهینه تر کردن آمار و رفع اشکالات می باشد لذا با بکارگیری این سامانه به شرح ذیل اقدام شد:
لازم به ذکر است که برنامه قابلیت شرط گذاری در تمام موارد فوق را دارا می باشد و همچنین نحوه کارکرد و کمیت عملکرد شهرستانها هر روز برای مدیر سیستم امکان پذیر می باشد.
4-اقدامات آموزشی و فرهنگ سازی: الف: مشارکت با آموزش و ترویج و سایر مدیران اداره کل منابع طبیعی در خصوص آموزش بهره برداران،آموزش و پرورش،روحانیون،دهداران-دهیاران،شوراهای اسلامی روستایی گروه های مردم نهاد و ... ب: شرکت در نمایشگاه ها،جلسات آموزشی،گردهمایی ها و مراسم ها با رویکرد تبلیغی در جهت همیاری مردم ج:ارتباط با دستگاههای دولتی،رسانه ها،صدا و سیما و ... عوامل تخریب منابع طبیعی: عواملی که در منابع طبیعی بسیار تاثیر گذار می باشند به شرح ذیل است:
نگاهی به حریق استان :
استان اصفهان با قرار داشتن بر روی کمر بند خشک آب و هوائی و دارا بودن اقلیم کم بارش و تجربه تلخ پدیده خشکسالی بطور متوالی از یکسو و دارا بودن درصد جمعیت کشاورز و دامدار بومی و مهاجر یکی از استان های حساس و در کانون صدمات رخدادهای طبیعی و انسانی کشور قرار گرفته است. طبق آمار های موجود متاسفانه حدود 35 درصد از عوامل تخریب مراتع استان اصفهان توسط پدیده حریق(بطور طبیعی،عمدی و غیر عمدی) اتفاق افتاده که با وقوع حریق به یکباره در مدت زمان کوتاهی شاهد تخریب سطح وسیعی از مراتع ارزشمند کشور بوده ایم. که این بوته زارها و مراتع و جنگل های طبیعی و دشت کاشت می توانستند در جهت حفظ خاک و آب، تولید علوفه ، جذب روان آب های سطحی و تغذیه سفره آب های زیر زمینی ، ازدیاد آب چشمه ساران و قنوات ، تولید گیاهان دارویی و مرتعی در بالا بردن اقتصاد نقش مهمی را ایفا نماید. با تشکیل یگان حفاظت و ساماندهی و بررسی میزان درصد اثرگذار حریق در سهم تخریب منابع طبیعی تلاش گردید با استفاده از کلیه توان به راهکارهایی برسیم که عوامل مؤثر در کاهش حریق را به حداکثر برسانیم که در همین راستا میتوان به عوامل ذیل اشاره نمود. عوامل مؤثر در کاهش حریق در استان اصفهان:
توضیح: این دستگاه می تواند 350 لیتر آب را به حدود 30000 لیتر آب اطفایی تبدیل کنند
اطفاء حریق در مراتع:
حریق یک نوع فعل و انفعالات شیمیائی به معنای سوختن است که برای ایجاد این عمل باید 3 عامل 1- هوا (اکسیژن) 2- ماده سوختنی (عنصر) 3- شرایط محیط (حرارت) در یک محل جمع گردد که به آن مثلث حریق می گویند و برای قطع آن به مجموعه فعالیت هایی که لازم است تا رابطه این مثلث از بین برود و این فعل و انفعالات شیمیائی قطع گردد ، عملیات اطفاء حریق می گویند. بررسی میزان حریق های حادث شده و میزان خسارات و درصد تخریب در استان اصفهان     خسارات تقریبی حریق های مرتعی در حوزه منابع طبیعی طی سالهای 89 تا کنون به شرح ذیل است:
توضیحات لازم در مورد ارزش ریالی خسارات وارده به مراتع در اثر حریق های حادث شده:
از سال 1389 اقدامات ویژه ای جهت ثبت حریق های واقعی استان بعمل آمد تا آمار واقعی حریق با آمار دریافت شده تقریباً یکسان شود و ترس از ارائه آمار واقعی از بین برود زیرا در درجه اول داشتن میزان و سطح حریق برای مقابله یک اصل لازم و ضروری بوده است. ارزش ریالی محاسبه شده در رابطه با حریق شامل:
اقدامات ویژه جهت دریافت آمار دقیق حریق:
1-تشکیل جلسات آموزشی با عوامل یگان حفاظت و توجیه آنان در سطح استان. 2-تشکیل همایش و گردهمایی با حضور مسئولین محترم ستاد بحران و نهاد ها و ارگان هایی که در این راستا هم مسئولیت داشته هم می توانستند در مهار و ارائه آمار و اطلاع رسانی همکاری نمایند. 3-استقرار مرکز فرماندهی و کنترل یگان حفاظت و ایجاد ساماندهی تلفن 09696 بصورت شبانه روزی با استقرار شبانه روزی اپرا تور و کارشناس جهت هدایت و اطلاع رسانی به موقع اقدامات در جهت ارائه راهکارها برای کاهش حریق: پس از دریافت آمارهای دقیق حریق استان اقداماتی جهت بررسی و اتخاذ راهکارهای مناسب بشرح ذیل انجام گردید:
پیش بینی اقدامات موثر در کاهش حریق :
اعلام نیاز اعتبار به مدیر کل محترم بحران وتخصیص اعتبار: با توجه به تجهیزات دیده شده وطرح ارائه شده لزوم تخصیص اعتبار سالانه به مبلغ ده میلیارد ریال جهت ایجاد و اتخاذ روش های پیش بینی شده برای اجرای طرح پیشگیری و اطفاء حریق که عیناً جهت ملاحظه پیوست گزارش گردیده است مراتب طی نامه ی در سال 89 و 90 به مدیر کل محترم بحران ارسال گردید و از آن طریق مبلغ400 میلیون تومان در سال 89 و مبلغ 440 میلیون تومان در سال نود جمعاً840میلیون تومان اعتبار جهت مقابله با حریق در فصول حریق تخصیص داده شد. اقدامات در ارتباط با جذب اعتبارات مدیریت بحران استان 1.خرید 9 دستگاه سیستم اتمایزر به ارزش 297 میلیون تومان در سال 89و 90 2. خرید 12 دستگاه خودرو به ارزش 444 میلیون تومان در سال 89 و 90 3. خرید 1700عدد بیل 360 عدد آتش کوب به ارزش 21 میلیون تومان 4. خرید32 دستگاه موتور سیکلت به ارزش 96 میلیون تومان و 50 عدد دستگاه کپسول اطفاء حریق به ارزش 2 میلیون تومان در جهت تجهیز تیم های سیار شهرستانهای بحرانی و تیم های اطفاء حریق 5. استقرار 7 پایگاه سیار در 7 شهرستان فریدونشهر، فریدن، چادگان، خوانسار، سمیرم، تیران و گلپایگان. 6. تشکیل 79 تیم اطفاء حریق محلی در 79 روستا تعداد 429 نفر نیروی اثر گذار گوشه ای از اقدامات انجام شده با توجه جذب اعتبارات مدیریت بحران است . در طول سالهای 89 و 90 با اقدامات ویژه ذکر شده که توسط همکاران اداره کل ادارات شهرستانها و مدیریت بحران استان و مدیریت بحران شهرستانها بعمل آمد میزان حریق به سرعت روند کاهش را نشان داده و برابر آمار درج شده در تعداد 62 % و در مساحت 72 % کاهش حریق بوده هر چند که خشکسالی و کم بارشی در سال 90 از سال 89 بیشتر بوده است مشکلات پیش رو و پیشنهادات 1 . با توجه به وضعیت موجود در استان و ادامه روند خشکسالی و کمبود آب در مراتع و چشمه ساران و خشک شدن چاههای آب در مزارع و احتمال بروز حریق از اوایل خردادماه کمبود پایگاههای ثابت حریق در سطح استان به چشم می خورد که پیشنهاد میگردد در سال 91 بشرح ذیل اقدام و اعتبار مورد نیاز به مبلغ 20 میلیارد ریال در جهت احداث دو پایگاه ثابت یکی در غرب استان(شهرستان چادگان) جنب سد زاینده رود و دیگری در جنوب استان (شهرستان سمیرم) در زمینی به مساحت ده هکتار جنب سد هنا ایجاد و با تجهیزات کامل اطفاء حریق مجهز به پد فرود و صعود بالگرد . 2. ایجاد پایگاه سیار در 13 شهرستان باقیمانده از طرح سال 90 و تجهیز پایگاهها 3. راه اندازی شبکه مانیتورینگ سراسری پیشگیری و کنترل و اطفاء حریق در سطح عرصه های منابع طبیعی استان 4. تجهیز بهره بردارن مرتعی و روستائیان همجوار مراتع و جنگل های طبیعی و دست کاشت به وسائل انفرادی اطفاء حریق و ساماندهی آنها در جهت تسریع پیشگیری و اطفاء حریق.% اس 2 و ن.ا 05/91 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
